Wsparcie inwestycyjne na zakup maszyn dla rolników w ramach PROW 2014 – 2020

Przyjęty w ostatnim czasie Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, tak jak i jego poprzednik, przewiduje działania, w ramach których możliwy będzie zakup maszyn i urządzeń do wykorzystywania przez rolników w ich gospodarstwach rolnych. W ramach PROW 2014 – 2020, w szczególności w zakresie najpopularniejszego działania, jakim jest „Modernizacja gospodarstw rolnych”, preferowane będą co prawda inwestycje związane z budynkami inwentarskimi, jednak nadal pozostanie możliwość zakupu maszyn i urządzeń do prac w gospodarstwach. Ważną zmianą jest możliwość zakupu z dofinansowaniem wyłącznie nowych maszyn i urządzeń.

Poniżej przedstawione zostaną opisy działań z PROW 2014 – 2020 umożliwiających zakup z dofinansowaniem maszyn i urządzeń, a także opis działania dotyczącego grup producentów rolnych, które mogą ułatwić pozyskanie dofinansowania na zamierzone działania.  

Modernizacja gospodarstw rolnych

PROW 2014 – 2020 kontynuuje najpopularniejsze działanie z PROW 2007 – 2013, jakim było „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Nowy program wprowadza jednak jego znaczne zmiany sprowadzające się przede wszystkim do wyłączenia ze wsparcia dużych gospodarstw rolnych oraz preferowania (również poziomem pomocy) inwestycji
w budynki inwentarskie.

Podstawowym celem nowego programu „Modernizacja gospodarstw rolnych” jest zwiększenie rentowności i konkurencyjności gospodarstw, m.in. w obszarze rozwoju produkcji prosiąt, mleka krowiego i bydła mięsnego, co ma przełożyć się na wspieranie takich inwestycji w pierwszej kolejności. Wsparcie tych obszarów znajduje również odzwierciedlenie w maksymalnych kwotach pomocy, gdzie w ramach celu rozwoju produkcji prosiąt przewidziano 900.000 zł na gospodarstwo, a na inwestycje w zakresie budowy, modernizacji budynków inwentarskich lub magazynów paszowych w gospodarstwach prowadzących produkcję zwierzęcą, przewidziano 500.000 zł. 

Dla pozostałych celów, w tym na zakup maszyn, maksymalny poziom pomocy na gospodarstwo wynosi jedynie 200.000 zł (przy 300.000 zł w poprzednim PROW).

Ponadto rolnicy, którzy w ramach PROW 2007 – 2013 zakupili maszyny, nie mogą korzystać ze wsparcia na zakup rzeczy tego samego rodzaju (np. nie będzie możliwy zakup z dofinansowaniem kombajnu w przypadku, gdy rolnik dofinansował zakup kombajnu z poprzedniego PROW).

Ze wsparcia wyłączono również finansowanie prostych inwestycji odtworzeniowych (tzn. zastąpienia posiadanych przez rolnika maszyn nowymi, bez zwiększenia ich mocy produkcyjnych o co najmniej 25%).

Procentowy poziom dofinansowania, tak jak poprzednio, wynosi 50% kosztów kwalifikowanych operacji, a w przypadku młodych rolników i inwestycji zbiorowych 60%.

Jednak możliwość skorzystania z dofinansowania inwestycji w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” ograniczona będzie przede wszystkim wielkością gospodarstwa. PROW 2014 – 2020 wprowadza definicję wielkości ekonomicznej gospodarstwa, przez którą rozumie się całkowitą standardową roczną produkcję wyrażoną w euro. Z „Modernizacji gospodarstw rolnych” będą mogły skorzystać gospodarstwa, których wielkość ekonomiczna wynosi co najmniej 10.000 euro, i jest nie większa niż 200.000 euro. Wyjątki wprowadzono dla produkcji mleka krowiego, gdzie uprawnione do wsparcia gospodarstwa muszą utrzymać co najmniej 25 krów (lub 15 krów, a w wyniku realizacji operacji ta liczba zwiększy się do co najmniej 25 krów), lecz i tu wprowadzono ograniczenie dla gospodarstw o wielkości ekonomicznej powyżej 200.000 euro. Całkowite wyłączenie z pomocy dotyczy rolników, którzy posiadają gospodarstwa powyżej 300 ha (bez względu na ich wielkość ekonomiczną), jak również gospodarstwa w zakresie chowu drobiu, chyba że produkcja jest ekologiczna.

Na uwagę zasługuje ponadto możliwość realizowania inwestycji zbiorowych, przez co rozumie się inwestycje realizowane przez co najmniej 2 rolników, przy czym żadne z gospodarstw nie może mieć większej wartości ekonomicznej niż 200.000 euro lub powierzchni powyżej 300 ha.

PROW 2014 – 2020 wprowadza również 2 dodatkowe działania inwestycyjne, które dotyczyć będą gospodarstw położonych na obszarach Natura 2000 oraz obszarach OSN (w tym programie nie ma możliwości zakupu maszyn).

Program dla gospodarstw położonych na obszarze Natura 2000 obejmuje dofinansowanie na zakup sprzętu do produkcji i zbioru roślin na trwałych użytkach zielonych, wyposażenia pastwisk oraz budowy i wyposażenia budynków inwentarskich do chowu zwierząt trawożernych. Maksymalna wysokość pomocy wynosi 500.000 zł w przypadku inwestycji polegających na budowie lub modernizacji budynków inwentarskich, a w pozostałych przypadkach 200.000 zł.

Istotnym elementem z punktu widzenia dużych producentów jest to, że nie wykluczono z tego działania gospodarstw o wielkości ekonomicznej przekraczającej 200.000 euro i powierzchni powyżej 300 ha.

Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych

Działanie to umożliwi zakup nowych maszyn rolniczych podmiotom, które świadczą usługi rolnicze. Istotnym jest, że o pomoc będą mogły się ubiegać podmioty, które prowadzą działalność w zakresie usług rolniczych jako mikro lub małe przedsiębiorstwo przez co najmniej 2 lata przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy. 

Niezmiernie ważne jest to, że pomoc nie będzie udzielana podmiotom, które skorzystały ze wsparcia w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” z PROW 2007 – 2013.

Szanse na uzyskanie wsparcia będą tym większe, im bardziej inwestycje będą się przyczyniać do poprawy dostępności nowoczesnych usług rolniczych dla małych gospodarstw. Preferowane będą operacje, których cechą szczególną będzie innowacyjność polegającą na uruchomieniu nowych usług lub zmianą technologii oferowanych usług, z wykorzystaniem maszyn i urządzeń, które dotychczas nie były stosowane u wnioskodawcy, a także przeciwdziałaniem zmianom klimatu poprzez wykonywanie usług za pomocą technologii i urządzeń ograniczających niekorzystne oddziaływanie na środowisko. Na preferencje mogą liczyć podmioty, które nie korzystały ze wsparcia PROW 2007 – 2013 z „Różnicowania w kierunku działalności nierolniczej” lub „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”, a także działające w powiatach o dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych.

Refundacji podlegać będzie zakup lub leasing nowych maszyn, urządzeń lub sprzętu komputerowego, przy czym koszt zakupu ciągnika rolniczego nie może stanowić więcej niż 50% ogółu kosztów kwalifikowanych. 

Poziom pomocy to 50% kosztów kwalifikowanych i aż 500.000 zł. W porównaniu z podobnymi działaniami z PROW 2007 – 2013 nie tylko wzrósł znacznie poziom pomocy, ale i zniknął obowiązek utworzenia określonej liczby miejsc pracy. Różnicą jest jednak możliwość ubiegania się o wsparcie tylko podmiotów, które historycznie udokumentują prowadzenie działalności usługowej w rolnictwie, a także wykluczenie ze wsparcia rolników korzystających z „Modernizacji gospodarstw rolnych”.

Grupy producentów rolnych

Również działanie wspierające tworzenie grup producentów rolnych zostało znacznie zmienione w nowym PROW 2014 – 2020.

Przede wszystkim znacznie zwiększono poziom pomocy finansowej, gdyż dotacje liczone od wartości sprzedaży dokonanej za pośrednictwem grupy wyniosą odpowiednio: w pierwszym roku 10%, w drugim roku 8%, w trzecim roku 6%, w czwartym roku 5% i w piątym 4%. Maksymalny roczny poziom pomocy może wynieść 100.000 euro. W dalszym ciągu środki z pomocy w pierwszej kolejności służą pokryciu kosztów administracyjnych, natomiast nadwyżka może zostać przeznaczona na inwestycje lub zostać przeznaczona na pomoc członkom grupy w postaci środków do produkcji rolnej.

Jednocześnie wyłączono z pomocy grupy, których członkowie byli już członkami grup producentów, którym przyznano pomoc finansową ze środków Unii Europejskiej po 1 maja 2004 r. Pomocy finansowej nie otrzymają również grupy producentów złożone z innych podmiotów niż osoby fizyczne oraz utworzone dla produktu drób żywy (ze wsparcia wykluczono producentów wszystkich gatunków drobiu, przy czym mogą nadal powstawać grupy producentów jaj), a także grupy utworzone przed 1 stycznia 2014r.

Członkiem grupy producentów może być rolnik bez względu na wartość ekonomiczną gospodarstwa, a także na sposób rozliczania podatku VAT (zarówno rolnik RR, jak i czynny płatnik podatku VAT).

Grupy producentów, oprócz wsparcia obliczonego na podstawie jej wartości sprzedaży, będą mogły ubiegać się o dofinansowanie realizowanych przez nie inwestycji polegających na zakupie maszyn zarówno z działania „Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych” (opisanego powyżej), jak i z działania „Przetwórstwo i marketing produktów rolnych”. W ramach tego ostatniego działania możliwe będzie otrzymanie dofinansowania w wysokości do 3.000.000 zł i 50% wartości kosztów kwalifikowanych. Refinansowane będą inwestycje polegające m.in. na budowie i modernizacji magazynów do przechowywania zboża, suszarni czy związanych z produkcją paszy.

Tekst archiwalny. Pochodzi z nr 1 (5) 2015 magazynu “Made in Kubota”.